Eg byrja på sjøen i 1973, i den ikkje akkurat framskredne alder av 16 år. Eg var sjølvsagt med god margin yngst om bord, og gjekk som halvlotting. Det var nesten det vanlege på den tida, og reint økonomisk var det nok også det rette. Eg var ikkje i nærleiken av verken innsatsen og ekspertisen til det øvrige mannskapet, og den dag i dag er eg dei takksame for tålmodet deira, og at dei tok dei taka som eg ikkje var kapabel til.

Eitt og anna pluss

Åra har gått, og eg må no, på «feil» side av dei 60 erkjenne at eg er eldstemann om bord. Merkeleg!! Korleis i alle dagar har det gått til? Og så eg, av alle. Eg, som alltid var så ung og vak…. Nei, forresten, stryk det siste! Spegelen fortel ei litt anna historie.

Men aldri så gale! Å vere komen til sjels år og alder har faktisk eitt og anna pluss ved seg. Ein opparbeider seg vitterleg litt røynsle etter gode 45 år på sjøen, og eg kan vel kanskje strekkje det så langt som at toppetasjen fyllest opp med noko som i gode øyeblikk kan kallast kunnskap. Den er lett å bere. Ulukka er at der innsida av hovudet vinn, i det minste før demensen bankar på døra, så taper resten av skrotten. Nå ja, magemålet vinn nok, målt i antal centimeter vidde, og ei ekstra hake kan det og bli ei råd med. Men rygg, armar og bein ynkar seg meir og meir.

Eg gløymer aldri då vi fekk GPS-basert kartmaskin. Onkelen min nesten sneik seg forbi skjermen, på same måten som ein ville kome seg forbi ein illsint hund som knurra og flekte tenner

Åndenaud og dødsangst

Tida eg kunne tilbringe på dekk saman med resten av mannskapet, og til og med halde fylgje med dei fleste av dei er no drastisk redusert. Berre synet av ein platefrysar som må tømmast, pakkast og vekkstuast gjev meg åndenaud, dødsangst, prolaps, brokk, pluss eit utal andre plager som ingen enno har funne namn på.

Alder og år innhentar oss alle, og reint fysisk kan vi nesten seie at eg er attende ved utgangspunktet: Der eg som skårunge måtte støtte meg på dei som var både eldre og røynde, må eg no setje min lit til yngre krefter. Unge, sterke karar som heldigvis stiller opp, og i dei aller fleste tilfelle er velviljen sjølv når det gjeld å gje ein olding ei handsrekning. Ikkje sjeldan ordnar dei ut på eiga hand der det var meininga at eg skulle hjelpe til. No kan det sjølvsagt godt vere at dei ser seg leie på eit tempo som ikkje er det det eingong var, men hjelpa er like kjærkoma for det.

Slik er det. På travle dagar må arbeidet gå unna, og det verste karane veit er å kome «i bua», som det heiter på heimtraktene mine. Det vil seie; å kome på etterskot.

Rasande fart

Ein må kjenne si besøkelsestid. At ein fysisk ikkje er det ein eingong var, er så si sak, og det blir galant akseptert av dei aller fleste. Men jamen krev det sin mann å henge med i svingane på andre ting og. Utviklinga går i rasande fart, og slike ting som navigasjon, fiskeleiting og kommunikasjon blir stadig meir avansert, og krev oppdaterte kunnskapar, ikkje minst innan data. Ungdomane tek det aller meste på strak arm, medan det ser det ut til at min generasjon er konstant «i bua». Eg gløymer aldri då vi fekk GPS-basert kartmaskin. Onkelen min nesten sneik seg forbi skjermen, på same måten som ein ville kome seg forbi ein illsint hund som knurra og flekte tenner.

Alder er berre eit tal, seiast det. Det stemmer vonaleg, men kan nok og lesast i lengre tid for å tileigne seg ny teknologi, få unna tungt arbeid, og ikkje minst i auka livvidde.

Meninger

Hjartesukk frå ein olding til sjøs